Wetenschappelijk onderzoek

Onderzoek in de etalage 2020: tweelingenonderzoek

Het tweelingenonderzoek (Twin60++) was in 2020 het ‘onderzoek in de etalage’. Dit betekent dat we voor dit onderzoek extra aandacht en financiële steun hebben gevraagd. Er is al ruim € 260.000 opgehaald voor dit onderzoek, onze dank is groot! Dit tweelingenonderzoek is uniek in de wereld. Dr. Pieter Jelle Visser en dr. Anouk den Braber en hun team onderzoeken eeneiige tweelingen om de invloed van erfelijke factoren op het ontstaan van de ziekte van Alzheimer te achterhalen. Hiermee hopen ze meer te weten te komen over de erfelijke achtergrond van het wel of niet krijgen van geheugenproblemen. Pieter Jelle: “De tweelingen in ons onderzoek hebben 100% dezelfde genen. Als een van de twee wel ziek wordt en de ander niet, dan spelen niet-erfelijke factoren een rol. Dat kunnen verschillen in omgevingsfactoren zijn, zoals hun leefstijl. Heeft de een bijvoorbeeld meer bewogen tijdens het leven of gezonder gegeten?”

In het tweelingenonderzoek worden 99 oudere tweelingenparen die cognitief (dat is het vermogen om kennis op te nemen en te verwerken) gezond zijn, gevolgd. Anouk vertelt: “Bij de start van het onderzoek in 2014 kregen zij vragenlijsten over hun leefstijl, een MRI- en een PET-scan. En we namen bloed en hersenvocht af.” In 2017 kwamen de deelnemende tweelingen terug voor dezelfde onderzoeken en bestudeerden de onderzoekers of er in de tussentijd iets was veranderd. “Nu komen de tweelingen voor de derde ronde terug en proberen we te achterhalen wat de eventuele invloed van de omgeving is op de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer,” licht Pieter Jelle toe. Anouk vult aan: “Hoewel de tweelingen genetisch identiek zijn, zien we wel verschillen in de hoeveelheid stapeling van het ‘alzheimer-eiwit’ amyloid in de hersenen.” Anouk vervolgt: “Dan is de vraag: hoe kan het dat de één wel deze stapeling heeft en de ander niet?” De oorzaak voor dit verschil ligt dus niet in de genen, maar in omgevingsfactoren.