“Ik hoop dat ze iets aan mijn verhaal hebben”
Iedere patiënt heeft een verhaal, is soms bang of zit met vragen en onzekerheden. Bijvoorbeeld over de ziekte, de behandeling, maar misschien ook over de toekomst. Het project ‘Luister’ geeft patiënten de mogelijkheid hun eigen verhaal te vertellen. En het geeft zorgverleners de kans om ernaar te luisteren. In de eerste bijeenkomst van dit jaar deelde Pieter Visser (75) zijn verhaal.
In een kleine zaal van Amsterdam UMC zitten zo’n 30 mensen; artsen, artsen in opleiding, verpleegkundigen en onderzoekers. Aan tafel zitten Pieter en internist Marjolein van Maanen. Zij leidt het gesprek en stelt vragen. Op een afstandje van Pieter zit ook zijn partner Petra.
Dapper Pieter werkte tot zijn pensioen als interimmanager in de levensmiddelenindustrie. Hij is 40 jaar samen met Petra, heeft 3 kinderen en 2 kleindochters van 6 en 4. De afgelopen 9 jaar had hij 3 beroertes en 2 jaar geleden kampte hij met ernstige prostaatproblemen. Pieter vertelt zijn verhaal dapper. Hoewel hij het luchtig houdt en met zijn humor de lachers op de hand heeft, is hij op sommige momenten zichtbaar geëmotioneerd. Bijvoorbeeld als hij vertelt hoe het was toen hij bloed plaste. “Wat dacht u toen?”, vraagt Marjolein. “Dat ik doodging.” Of wanneer hij vertelt over de pijn, zijn angsten en onzekerheden. En over het moment dat hij besloot niet door te gaan met de behandeling. En dat hij zich erbij heeft neergelegd dat hij geen 80 wordt.
Luisteren met een ander oor Het maakt indruk op de aanwezigen. Ook op internist Joost van den Berg, een van de behandelend artsen van Pieter. “Ik luister nu met een ander oor. Ik zie meer hoe het u allemaal raakt. U bent vol lof over de zorg, maar eigenlijk kon u nooit echt uw ei kwijt. Ik erken dat ik eerder misschien toch te instrumenteel heb geluisterd.”
Laat maar zitten Had het ziekenhuis het anders kunnen doen? Hadden artsen bijvoorbeeld meer moeten doorvragen naar het gevoel van Pieter? Had hij meer informatie willen krijgen? "Dat zijn lastige vragen", zegt Pieter. Enerzijds had hij het gevoel overspoeld te worden door folders en andere schriftelijke informatie. Anderzijds had hij soms juist meer informatie willen krijgen. Bijvoorbeeld over waaróm artsen iets deden. Hoe dat in zijn werk ging en wat een ingreep betekent voor de toekomst. “Maar iedereen heeft het altijd zo druk”, zegt hij. “Er is eigenlijk niet echt tijd om alles te vragen.” Zijn vrouw Petra vult aan: “Hierdoor hebben wij misschien iets te vaak gedacht ‘laat maar zitten’.” Aan andere patiënten zou ze willen meegeven: “Doe dat niet, maar vraag alles wat je wilt weten. Dat hoeft niet in de hectiek van het moment. Dat kan ook later, als alles wat bezonken is. Juist dan komen vaak de vragen naar boven. Denk dus liever: hebben ze geen tijd? Dan maken ze maar tijd.”
Veel dank Al met al spreekt Pieter vooral zijn bewondering uit voor de mensen in het ziekenhuis. “Ze weten allemaal verdomd goed waar ze mee bezig zijn. Ik haast me te zeggen dat ik een enorme bewondering heb voor de benadering van dokter Joost en zeker voor de medisch en psychoanalytische vragen van dokter Marjolein. Ik respecteer hen zeer. Net als alle andere hulpverleners waar ik mee te maken heb en heb gehad. Mij past veel dank.” Op de vraag waarom hij zijn verhaal wilde delen tijdens deze bijeenkomst, zegt hij dan ook: “Het is het minste wat ik terug kan doen. Ik had er van tevoren geen verwachtingen van; ik hoop vooral dat ze iets aan mijn verhaal hebben.”
Over Luister
Luister is een initiatief van een aantal artsen van de interne geneeskunde: Gabor Linthorst, Joost van den Berg, Louise van Galen, Marjolein van Maanen en Niekie Spoorenberg. Het idee achter het project is dat artsen, verpleegkundigen en andere zorgprofessionals weer even stilstaan bij waar ze het voor doen: de mens achter de patiënt. Joost: “In alle waan en haast van de dag nemen we niet altijd de tijd om echt naar het verhaal van patiënten te luisteren. Terwijl, emoties zitten diep en daar is tijd voor nodig.” Door te luisteren naar patiëntervaringen, hun verwachtingen en behoeften, kunnen zorgverleners hierop inspelen. En dus nog betere zorg leveren. De bijeenkomsten van Luister zijn intern en alleen bedoeld voor medewerkers van Amsterdam UMC. De bedoeling is dat iedere 2 maanden een patiënt zijn of haar verhaal komt vertellen.
Meer mooie verhalen lezen? Word gratis abonnee van Amsterdam UMC in praktijk. Meld je aan