De dokter spreken vanuit huis

Twee groepen Britte deed er onderzoek naar, onder 112 patiënten die een zware buikoperatie moesten ondergaan. “De uitleg die deze patiënten van de chirurg krijgen over de operatie is best uitgebreid en ingewikkeld. We dachten: als het goed gaat om dié informatie per video over te dragen, dan kan het ook voor minder ingewikkelde operaties.” Het onderzoek werd gedaan op de poliklinieken Chirurgie in Amsterdam UMC en in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. “De deelnemers werden door loting in twee groepen verdeeld. De ene groep kreeg de uitleg van de arts in het ziekenhuis, de andere groep kreeg dezelfde uitleg via videobellen. De patiënten wisten vooraf niet in welke groep ze terecht zouden komen. Natuurlijk hadden we wel eerst gevraagd of ze een videoconsult zouden willen. Wie dat niet wilde, deed niet mee aan het onderzoek.”

Quizvragen De twee groepen kregen na de uitleg van de arts een vragenlijst die ze binnen 48 uur moesten invullen. Britte: “Dat waren een soort ‘quizvragen’ over wat de arts verteld had over de operatie. Zoals: ‘welke complicaties kunnen na de operatie ontstaan?’ We zagen dat beide groepen evenveel antwoorden goed hadden. Het maakt voor het informeren over de operatie dus niet uit of de uitleg via videobellen of in het ziekenhuis wordt gegeven. Ook het bespreken van een CT-scan of operatieafbeelding bleek online goed te kunnen. Met andere woorden: voor mensen die videobellen geen probleem vinden, werkt het even goed als een consult in het ziekenhuis.”

Goedkoper en duurzaam Patiënten en chirurgen kregen ook vragen over hoe tevreden ze zelf waren over het gesprek. Voor beiden was er geen verschil tussen videobellen en een fysieke afspraak. “Wat vooral opviel, zijn de voordelen voor de patiënt”, zegt Britte. “Een bezoek aan het ziekenhuis kan een grote drempel zijn voor mensen die ver moeten reizen, of die slecht ter been zijn en een begeleider nodig hebben. Videobellen scheelt gemiddeld 2 uur reis- en wachttijd. En niet hoeven reizen en parkeren is natuurlijk veel goedkoper. Mensen zeiden ook hoe prettig ze het vonden om thuis, in hun eigen omgeving met familie om zich heen, met de arts te kunnen spreken.” En dan is er nóg een reden om videoconsulten aan te moedigen, zegt Britte: “De CO₂-uitstoot van een videoconsult ligt 99 procent lager dan die van een fysiek ziekenhuisbezoek.”

Voor wie het wil Videconsulten zijn dus zelfs beter dan een fysieke afspraak? “Niet voor iedereen”, benadrukt Britte. “Er zijn zeker patiënten die liever naar het ziekenhuis komen. Maar we hebben wel laten zien dat videobellen een goed en veilig extra contactmiddel is voor wie het wil.” De keuze aan de patiënt laten dus? “Wat we steeds meer doen, is vragen wat de patiënt het liefste wil. Dat wordt genoteerd in het patiëntendossier. Zorgverleners houden er dan zoveel mogelijk rekening mee.” Ze vervolgt: “Ik denk dat we artsen ook meer bewust hebben gemaakt – en nog moeten maken – van de voordelen voor de patiënt. Want er gaat soms best veel aan een afspraak vooraf: vrij nemen, opvang regelen voor een kind, ver reizen terwijl je je al niet goed voelt. Een van de deelnemers aan ons onderzoek kwam uit Limburg en had zelfs een hotel geboekt de avond vóór een vroege afspraak in het ziekenhuis. Voor zo iemand is videobellen natuurlijk écht een uitkomst.” Wil je meer weten over het VIDEOGO-onderzoek? Bekijk hier de video waarin Britte ten Haaft, Marlies Schijven en Marc Besslink uitleg geven over de resultaten en over hoe videobellen werkt in de praktijk.

Een 8,3 In Amsterdam UMC worden de wensen en tevredenheid van patiënten voortdurend uitgevraagd. Ook als het gaat om digitale zorg. Patiënten die tussen juli en oktober van dit jaar de vraag kregen, gaven videobellen een 8,3. Een fysiek consult scoort met een 8,7 gemiddeld net iets hoger.