Meekijken met...

Een afspraak in het post-covid expertisecentrum

Meer kennis over post-covid. Dat is het doel van de post-covid expertisecentra in Nederland. Sinds ze eind 2024 hun deuren openden hebben maar liefst 15 duizend mensen zich aangemeld. Zij zijn door hun klachten ernstig beperkt in hun dagelijks leven. In het post-covid expertisecentrum van Amsterdam UMC zijn tot nu toe 250 mensen gezien. Voor In praktijk mochten we meelopen met de intake van een patiënt. Kijk je mee?

1

De intake begint met een gesprek. De vragenlijst die door de patiënt thuis is ingevuld wordt grondig doorgenomen. Om zo een beeld te krijgen van het ziekteverloop en de klachten. Veel patiënten hebben last van spierpijn en vermoeidheid. Dat kan al bij het lezen van een boek of het smeren van een boterham. Ze kunnen zich slecht concentreren en ervaren hersenmist. Internist-infectioloog Roosmarijn van Hooijdonk: “Patiënten zeggen ‘Mijn hoofd doet het niet meer’. Of ze voelen zich gejaagd. Van Hooijdonk ziet het in de spreekkamer: “Ze gaan van de hak op de tak, in een enorm tempo.”

2

Na het gesprek volgt een lichamelijk onderzoek en een knijpkrachttest. De patiënt knijpt met één hand in het apparaat, waarmee de arts de kracht kan inschatten zonder de patiënt uit te putten.

3

De patiënt doet de zogenaamde NASA-lean-test. Na 5 tot 10 minuten liggen, staat de patiënt weer op terwijl de hartslag en de bloeddruk worden gemeten. Veel mensen met post-covid krijgen een verhoogde hartslag als ze gaan staan. Ook voelen ze zich misselijk en duizelig. Deze aandoening wordt POTS genoemd, posturaal orthostatische tachycardiesyndroom. Met de test wordt gekeken of hier sprake van is.

4

In de wachtkamer staat een ligstoel voor patiënten die uit willen rusten. Post-covid patiënten zijn vaak en snel moe. En gevoelig voor prikkels als licht en geluid. Soms wordt het onderzoek, waar mogelijk, in het donker gedaan.

5

Na de tests en onderzoeken volgt opnieuw een gesprek. De arts vertelt wat de patiënt kan doen om al een aantal vervelende klachten weg te nemen. Bijvoorbeeld steunkousen tegen POTS-klachten, of een verwijzing naar een ergotherapeut om te leren omgaan met beperkte energie. Van Hooijdonk: ‘Door de symptomen aan te pakken, kunnen we het leven een stukje leefbaarder maken.’

6

De arts belt met de patiënt over de uitslagen en het behandelplan. Het laatste wordt afgestemd tijdens een multidisciplinair overleg, waarbij alle artsen van het post-covid expertisecentrum, een apotheker, een arbo-arts en een psycholoog betrokken zijn. Vaak wordt ook nog een neuroloog of reumatoloog om advies gevraagd. Patiënten blijven een half jaar tot een jaar in behandeling. Vervolgafspraken gebeuren zoveel mogelijk telefonisch of via beeldbellen, om de patiënt niet onnodig te belasten. Van Hooijdonk: “We hopen natuurlijk vooral dat de onderzoeken die lopen ons de kennis geven waarmee we post-covid uiteindelijk kunnen genezen.” Wil je meer weten? Kijk dan bij veelgestelde vragen post-covid expertisecentrum

Voor kinderen Sinds 1 februari van dit jaar kunnen ook kinderen met post-covid terecht in Amsterdam UMC. De aanpak hier is in grote lijnen hetzelfde, maar er zijn ook verschillen. Zo speelt in het kinderteam een schoolconsulent een belangrijke rol. Die zorgt dat een kind zo goed mogelijk kan blijven meedraaien op school, of juist meer vrijstellingen krijgt zodat het beter kan herstellen.

1 De intake begint met een gesprek. De vragenlijst die door de patiënt thuis is ingevuld wordt grondig doorgenomen. Om zo een beeld te krijgen van het ziekteverloop en de klachten. Veel patiënten hebben last van spierpijn en vermoeidheid. Dat kan al bij het lezen van een boek of het smeren van een boterham. Ze kunnen zich slecht concentreren en ervaren hersenmist. Internist-infectioloog Roosmarijn van Hooijdonk: “Patiënten zeggen ‘Mijn hoofd doet het niet meer’. Of ze voelen zich gejaagd. Van Hooijdonk ziet het in de spreekkamer: “Ze gaan van de hak op de tak, in een enorm tempo.”

2 Na het gesprek volgt een lichamelijk onderzoek en een knijpkrachttest. De patiënt knijpt met één hand in het apparaat, waarmee de arts de kracht kan inschatten zonder de patiënt uit te putten.

3 De patiënt doet de zogenaamde NASA-lean-test. Na 5 tot 10 minuten liggen, staat de patiënt weer op terwijl de hartslag en de bloeddruk wordt gemeten. Veel mensen met post-covid krijgen een verhoogde hartslag als ze gaan staan. Ook voelen ze zich misselijk en duizelig. Deze aandoening wordt POTS genoemd, posturaal orthostatische tachycardiesyndroom. Met de test wordt gekeken of hier sprake van is.

4 In de wachtkamer staat een ligstoel voor patiënten die uit willen rusten. Post-covid patiënten zijn vaak en snel moe. En gevoelig voor prikkels als licht en geluid. Soms wordt het onderzoek in het donker gedaan.

5 Na de tests en onderzoeken volgt opnieuw een gesprek. De arts vertelt wat de patiënt kan doen om al een aantal vervelende klachten weg te nemen. Bijvoorbeeld steunkousen tegen POTS-klachten, of een verwijzing naar een ergotherapeut om te leren omgaan met beperkte energie. Van Hooijdonk: ‘Door de symptomen aan te pakken, kunnen we het leven een stukje leefbaarder maken.’

6 De arts belt met de patiënt over de uitslagen en het behandelplan. Het laatste wordt afgestemd tijdens een multidisciplinair overleg, waarbij alle artsen van het post-covid expertisecentrum, een apotheker, een arbo-arts en een psycholoog betrokken zijn. Vaak wordt ook nog een neuroloog of reumatoloog om advies gevraagd. Patiënten blijven een half jaar tot een jaar in behandeling. Vervolgafspraken gebeuren zoveel mogelijk telefonisch of via beeldbellen, om de patiënt niet onnodig te belasten. Van Hooijdonk: “We hopen natuurlijk vooral dat de onderzoeken die lopen ons de kennis geven waarmee we post-covid uiteindelijk kunnen genezen.”

Voor kinderen Sinds 1 februari van dit jaar kunnen ook kinderen met post-covid terecht in Amsterdam UMC. De aanpak hier is in grote lijnen hetzelfde, maar er zijn ook verschillen. Zo speelt in het kinderteam een schoolconsulent een belangrijke rol. Die zorgt dat een kind zo goed mogelijk kan blijven meedraaien op school, of juist meer vrijstellingen krijgt zodat het beter kan herstellen.