“Bij ons kunnen vrouwen letterlijk even op adem komen”

“Er kan echt van alles spelen, waardoor vrouwen grote angst ondervinden,” vertelt Miriam. “Sommigen zijn bijvoorbeeld getraumatiseerd door een eerdere bevalling of het verlies van een kindje. Anderen zijn zelf ziek of er is iets mis met het kindje in de buik. Maar ook verslaving of psychische problemen kunnen voor angst zorgen.”

Geen witte jas In zo’n geval kan de arts, verloskundige of medisch maatschappelijk werker Miriam of Annemieke erbij halen. Zij helpen vrouwen om te gaan met het gevoel van angst of paniek. Door met ze te praten, ze te informeren en vertrouwen te geven. Maar vooral door een luisterend oor te bieden. En door samen te werken aan een bevalplan met hun wensen en behoeften. Annemieke: “Een afspraak op de poli met de arts of verloskundige duurt zo’n twintig minuten. Daarin vinden ook de medisch controles plaats. Voor het mentale en emotionele deel is niet altijd genoeg tijd. Wij hebben die tijd wel.” Een gesprek met de klinisch doula duurt ongeveer een uur, en dat vaak meerdere keren in de zwangerschap. Annemieke: “Hierdoor kunnen we ook echt een band opbouwen. Daarbij hebben wij geen witte jas aan. Dat scheelt ook. Het maakt het persoonlijker en informeler, waardoor het vaak makkelijker is om vrijuit te praten. In onze spreekkamer kunnen vrouwen letterlijk even op adem komen.”

Dicht bij de patiënt Annemieke: “Laatst hadden we een patiënt die een heel nare eerdere bevalling had. Op papier leek de tweede bevalling bijna gelijk aan de eerste, toch was haar beleving nu totaal anders. Omdat ze door iedereen veel meer werd meegenomen in het proces. Ze voelde zich gesteund, niet alleen.” Miriam: “Wij staan heel dicht bij de patiënt. Mentaal, en tijdens de bevalling ook echt fysiek. Wij houden de patiënt, of haar partner, soms letterlijk vast. We houden handen vast, masseren. Als ze dat willen, natuurlijk. Soms zitten we gewoon op een kruk en spreken de barende bemoedigend toe of we geven antwoord op vragen.” Doordat ze de vrouw inmiddels goed hebben leren kennen, weten Annemieke en Miriam vaak welke aanpak het beste past. En waar de vrouw behoefte aan heeft.

Houvast voor de arts Als doula steunen Annemieke en Miriam de zwangere vrouw, maar ze ontzorgen ook het medisch team. Het geeft de arts of verloskundige houvast als die weet wat een patiënt wel of niet prettig vindt en waar ze tegenop ziet. Het bevalplan dat de doula’s met ‘hun’ vrouwen maken, richt zich dan ook vooral op communicatie en het herkennen van angst of paniek. Dat maakt het gesprek tussen arts en patiënt makkelijker. En de arts of verloskundige weet beter wat de patiënt nodig heeft om de zwangerschap en bevalling met vertrouwen tegemoet te gaan. “Bovendien helpen we tijdens de bevalling ook praktisch mee”, zegt Annemieke. “We begeleiden vrouwen naar het toilet, verschonen een matje of halen lakens. Hierdoor heeft de verpleegkundige weer tijd voor andere dingen.”

Intens maar ook vrolijk Het werk van de doula’s is onregelmatig. Een bevalling kan immers zomaar ’s nachts of in het weekend plaatsvinden. Daarbij zijn de verhalen van de patiënten vaak behoorlijk heftig. Annemieke: “Ik vind het dan ook heel fijn dat we dit met z’n tweeën doen. We hebben echt steun aan elkaar.” “We kunnen altijd bij elkaar terecht,” beaamt Miriam. “En ja, het is intens. Maar het is, onder andere door onze multiculturele patiëntenpopulatie en de samenwerking in het team, ook vaak dynamisch, bijzonder, onverwacht en vrolijk.”