Wie is Wendy Chaboyer?
Hoe kunnen verpleegkundigen met patiënten en hun familie samenwerken en zo de zorgkwaliteit en de uitkomsten aantoonbaar verbeteren? Professor Wendy Chaboyer, hoogleraar verpleegkunde aan de Griffith University (Queensland, Australië) is gegrepen door die vraag.
Als IC-verpleegkundige kreeg Chaboyer te maken met een terugkerend probleem: patiënten die naar een verpleegafdeling verhuisden, waren bang om de intensieve zorg van de IC achter zich te laten. “Daarom stelden we zogeheten liaison-verpleegkundigen aan, die patiënten hierbij begeleiden en zorgen voor een soepele overdracht.” De naasten van de patiënt kregen hierin ook een actieve rol. Dit speelde rond de eeuwwisseling; in dezelfde tijd ontstond er meer aandacht voor het betrekken van patiënten en familie in de zorg. Ontwikkelingen die Chaboyer ertoe brachten zich intensief bezig te gaan houden met het thema patiënt- en familieparticipatie.
Schatplichting aan kinderafdelingen
“We zijn schatplichtig aan de collega’s op kinderafdelingen”, vindt Wendy Chaboyer. “Daar is het al heel lang gebruikelijk dat familieleden actief worden betrokken in de zorg. Dat komt het welbevinden van de kinderen enorm ten goede. En waarom zou dat voor volwassenen anders zijn?” Deze ontwikkeling is in de internationale wetenschappelijke literatuur bekend geworden als ‘patient centered care’ ofwel patiëntgerichte zorg; in Chaboyers visie is het woord ‘familie’ daar onlosmakelijk aan verbonden.
Voordelen
Patient- en familiegerichte zorg draagt bij aan het welbevinden en aan therapietrouw, zo bleek uit het werken met de liaison-verpleegkundigen. “Het aantal complicaties in de eerste drie dagen na ontslag van de IC is meetbaar afgenomen. Bovendien zijn patiënten meer tevreden over de zorg.” Ze noemt nog meer voordelen: ze constateerden bijvoorbeeld een afname van decubitus. En, ook niet onbelangrijk: toegenomen voldoening onder de zorgprofessionals.
Cultuuromslag
Volgens Chaboyer vraagt echte patiëntgerichte zorg een cultuuromslag in het ziekenhuis. Op drie niveaus: “Op individueel niveau moeten we als zorgprofessionals onze patiënten beter leren kennen door meer te luisteren. Op organisatieniveau moeten de ziekenhuisprocessen worden doorgelicht.” Ze geeft als voorbeeld de bezoekuren: misschien moet je daar afscheid van nemen, zodat familie altijd toegang heeft. “Op macroniveau - onderzoek, beleid en politiek - moeten patiënten en hun familie ook een centrale plek krijgen”, aldus Chaboyer.